Πρόλογος της ποιητικής συλλογής από τον ποιητή, θεατρολόγο και κριτικό Κωνσταντίνο Μπούρα – Ακολουθεί η μετάφραση στα Πολωνικά
Μαρία Σταμάτη, με πολυπρόσωπη σκίαση
Στο ποίημα με αριθμό 8 είναι θαρρώ το κλειδί που αποκωδικοποιεί όλη αυτή την προσπάθεια (εικαστική και ποιητική). Η πλεχτή αρμονία των αντιθέσεων δίνει νόημα, ρυθμό και περιεχόμενο σε αυτή τη νοηματική ποίηση, που δεν είναι όμως αποστεωμένη από τους χυμούς τής επιθυμίας.
Η ανάγκη επικοινωνίας με τον Άλλον (αναγνώστη-θεατή) φαίνεται πάνω σε αυτά τα σοβατισμένα κάρβουνα που είναι τόσο οι εικόνες όσες και οι συνδυασμοί των λέξεών της.
Απλότητα στα νοήματα που συμπλέκονται δημιουργώντας πολυπλοκότητες, όπως στο ποίημα με αριθμό 5 και τίτλο «Εξήγηση».
Γενικά, σπεύδει να μας αναλύσει, να μας εξηγήσει, να μας πείσει, να μας πάρει με το μέρος της, να μας συγκαταλέξει στους συμμάχους και φίλους της.
Ποιητική καθαρότητα και διαύγεια απαράμιλλη.
Χαράγματα που επεξηγούν τα γράμματα ή μήπως μας προϊδεάζουν προλογίζοντάς τα;
Δυσπρόσιτα ποιήματα ξεκαθαρίσματος ιδεών, όπως το υπ’ αριθμόν 10.
Η λέξη «φωτοποίητος» στο πόνημα «12. Όποιο ρήμα» δίνει και το στίγμα μιας ποίησης ηλιοκεντρικής με όλη την συμβολική βαρύτητα των όρων αυτών.
Παγανιστική ουδετερότητα, διονυσιακή ένωση με το Όλον, βακχικός σπαραγμός, σαν αναστενάρης που υπερίπταται.
Έμμεσα γνωμικά όπως στη ποίημα «14. Κεντράδι: Θερμογόνος δαγκωνιά η καλοπιστία…».
Γερή φιλολογική αρματωσιά, λόγος ρητορικός, κρουστός, πειστικός.
Εικονοποίηση τής απελπισίας και προβολής της στον έξω χώρο, που δεν ταυτίζεται όμως αναγκαστικά με τον κόσμο, όπως στο τεχνούργημα «16. Βιασύνη».
Παρεπίδημος ανθρωπομορφισμός τού ιδεολογήματος.
Ποίηση μεταμοντέρνα, «σκοτεινή», αλλά και ενοποιημένη κάτω από την μπαγκέτα της ποιήτριας που επιχειρεί να μας συντονίσει στον δικό της τον ρυθμό.
Αυτή η «ιδιορρυθμία» είναι κατ’ αρχήν ιδεολογικής τάξεως, επηρεάζει όμως συνεπακόλουθα την μορφή, τις μορφές, διαφορετικές πτυχές τής Σαλώμης μετά από κάθε περιστροφή, μετά από κάθε ριγμένο πέπλο…
Το μυστηριακό στοιχείο είναι προφανές. Περισσότερα είναι αυτά που υπονοεί από εκείνα που λέγει, ομολογεί και διατυπώνει η καλή ποιήτρια Μαρία Σταμάτη.
Δρ. Κωνσταντίνος Μπούρας
Επισκέπτης Καθηγητής Θεατρικής Κριτικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Μετάφραση του προλόγου στα Πολωνικά
Maria Stamati, z wieloaspektowym cieniowaniem
W wierszu numer 8 ośmielę się powiedzieć klucz, który dekoduje cały ten wysiłek (wizualny i poetycki). Przeplatająca się harmonia kontrastów nadaje sens, rytm i treść tej semantycznej poezji, która jednak nie jest skostniała przez soki pożądania.
Potrzeba komunikacji z Innym (czytelnik-widz) jest widoczna na tych otynkowanych węglach, które są zarówno obrazami, jak i kombinacjami jej słów.
Prostota w znaczeniach, które przeplatają się tworząc zawiłości, jak w wierszu o numerze 5 i tytule „Wyjaśnienie”.
Na ogół śpieszy się, aby nas przeanalizować, wyjaśnić nam, przekonać, wziąć nas po swojej stronie, włączyć do swoich sojuszników i przyjaciół.
Poetycka czystość i przejrzystość niezrównana.
Ryciny, które wyjaśniają litery, czy poprzedzają nas przed nimi?
Trudno dostępne pomysły na wyjaśnienie pomysłów, takie jak numer 10.
Słowo „sfotografowany” w wierszu „12. „Który czasownik” nadaje piętno poezji heliocentrycznej z całą symboliką tych terminów.
Pogańska neutralność, zjednoczenie dionizyjskie z Całością, fragmentacja bachiczna, jak wzniesienie się ascendentu.
Opinie pośrednie jak w wierszu „14. Środek: Zgryz termogeniczny lub dobra wiara… ».
Mocne olinowanie filologiczne, retoryczne, perkusyjne, przekonujące wypowiedzi.
Ilustracja rozpaczy i jej projekcji na zewnątrz, niekoniecznie utożsamianej ze światem, jak w dziele „16. Pośpiech”.
Epidemia antropomorfizmu ideologii.Poezja postmodernistyczna, „mroczna”, ale też zjednoczona pod bagietką poetki, która stara się dostroić nas do własnego rytmu.
Ta „osobliwość” jest w zasadzie porządkiem ideologicznym, ale konsekwentnie wpływa na formę, formy, różne aspekty Salome po każdej rotacji, po każdym rzucie zasłony.
Tajemniczy element jest oczywisty. Jest więcej rzeczy, które dobra poetka Maria Stamati sugeruje, wyznaje i formułuje.
Dr. Konstantinos Bouras
Profesor wizytujący krytyki teatralnej na Uniwersytecie w Atenach
- Ποιητική Συλλογή «Με Πολυπρόσωπη Σκίαση»
- Κείμενα – Κριτικές