Without Which, Not / Sine Qua Non
Η Μαρία Σταμάτη μέσα από την καινούργια ενότητα έργων της, με αφετηρία το σχέδιο, την “εκφραστική ζωγραφική” και το λόγο, αναπτύσσει τα έργα της στο χώρο, συνθέτοντας εγκαταστάσεις που δημιουργούν υπαρξιακά παλίμψηστα. Με την πρόθεση όχι ν’ εξαπλωθεί στο χώρο και να τον κατακτήσει, αλλά να προσκαλέσει τον θεατή, να εισέλθει στον πυρήνα του έργου της, σε μία διττή σχέση επικοινωνίας, που εμπεριέχει και εμπεριέχεται, σε μία βαθιά ανθρώπινη-υπαρξιακή διαδρομή διαστρωματώσεων, εννοιών, υλικών και συμβολισμών που ξετυλίγεται και εναλλάσσεται μέσα από τα εικαστικά και την ποίηση-λόγο. Ο τρόπος που χειρίζεται και επεξεργάζεται τα υλικά και τις έννοιες η καλλιτέχνιδα, δημιουργούν στον θεατή οικειότητα, μια και το βασικό στοιχείο που απασχολεί την Σταμάτη σε ολόκληρη την δουλειά και την πορεία της, είναι να θέτει ερωτήματα και προβληματισμούς, επανατοποθετώντας και επαναπροσδιορίζοντας τα όρια…
Γι’ αυτό και το έργο της παραπέμπει στην οπτική ποίηση, ως συρραφή και συνάρτηση δύο διαφορετικών κόσμων, δυο εκφραστικών μέσων όπως είναι τα εικαστικά και η ποίηση-λόγος.
Μέσα από μία καινούργια διαδρομή σύνθεσης και ανασύνθεσης, δόμησης και αναδόμησης, όπου η μνήμη μεταμορφώνεται σε μνημοτεχνική, μέσα από την φωνή και την σιωπή, την παύση και την άνω τελεία, τις αποφλοιώσεις και τους ελλιμενισμούς, δημιουργεί με την συμβολή δύο αντίθετων παραδοσιακών υλικών, ένα μαλακό και ένα σκληρό, ένα “υψηλό” και ένα “ευτελές”, όπως είναι το νήμα και το οικοδομικό πλέγμα, ένα “υφαντό” αλληλουχιών, σκέψεων, συμβολισμών και συναισθημάτων.
Η Σταμάτη ανα-νοηματοδοτεί και ανα-συνθέτει ένα αφήγημα που είναι ταυτόχρονα προσωπικό και συλλογικό. Το προσωπικό τραύμα μετουσιώνεται μέσα από την εννοιολογική τέχνη και τον λόγο, με την εν-νοημάτωση του από την ευθραυστότητα και την απαράμιλλη δύναμη που την χαρακτηρίζουν.
Γι’ αυτό και οι δικές της εικόνες, δεν εμπεριέχουν τίποτα από την επανάληψη της εικονοπλαστικής παράθεσης, είναι αφαιρετικές αλλά όχι αφηρημένες. Ο θεατής χωρίς να τον συνειδητοποιήσει, ακολουθεί μία διαδρομή μέσα από τους δικούς του συνειρμούς, εισχωρώντας όμως στην ουσία της σκέψης και των προβληματισμών της, όπου η συνεύρεση, η συνύπαρξη ακόμη και η ταύτιση εμπεριέχονται ως φυσικό επακόλουθο…
Έφη Μιχάλαρου
Κριτικός Τέχνης & Επιμελήτρια Εκθέσεων
Μέλος της Ένωσης Ελλήνων Τεχνοκριτικών (AICA Hellas)
- Ατομική Έκθεση «Without Which, Not / Sine Qua Non»
- Κείμενα – Κριτικές